Valletta to nie tylko stolica Malty, to także najpiękniejsze i najbardziej niesamowite miasto jakie widzieliśmy. Wpisana w całości Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jest prawdziwą perłą w koronie stolic europejskich.
Na niewielkiej powierzchni ma ogromną ilość zabytków. Nie zobaczycie tu nowoczesnych biurowców, czy bloków mieszkalnych. Do tego jest niesamowicie spójna w stylu i kolorystyce, nawet to co nowe zostało idealnie wkomponowane, co sprawia, że zachwyci każdego. Valletta położona jest na półwyspie i wzgórzu Sciberras, pomiędzy zatoką Grand Harbour i Marsamxett. Otoczona ze wszystkich stron wodą oraz innymi zabytkowymi miastami sprawia, że z każdego miejsca w mieście i na wybrzeżu mamy niesamowite widoki.
Warto dodać, że Valletta jest najdalej na południe wysuniętą stolicą europejską, a równocześnie najbardziej słoneczną. Słońce króluje tu 300 dni w roku.
VALLETTA – KRÓTKA HISTORIA
Joannici po przybyciu w XVI na Maltę, obrali na swoją siedzibę Birgu . Decyzję o budowie nowej stolicy podjęto w tym samym wieku, po zwycięstwie w Wielkim Oblężeniu. Jean Parisot de la Valette – Wielkie Mistrz Zakonu Maltańskiego postanowił wówczas wzmocnić obronę, wznosząc umocnienia wokół całego półwyspu i budując na nim nowe miasto. Stolica wzięła więc nazwę od jego nazwiska.
Projekt miasta stworzył włoski architekt, uczeń Michała Anioła, Francesco Laparelli. Ulice zgodnie z jego projektem przecinają się tu pod kątem prostym. Całe miasto jest otoczone szeregiem umocnień, oraz dodatkowo od strony lądu wielką fosą. Ze względu na wysokie koszty i brak czasu, nie zniwelowano różnic wysokości półwyspu, w związku z czym część ulic ma do dzisiaj schody, co współcześnie dla użytkowników samochodów stanowi wielkie utrudnienie.
W 1571 roku wielki mistrz oficjalnie przeniósł siedzibę zakonu z Birgu do Valletty. Wzniesiono wówczas Pałac Wielkich Mistrzów, konkatedrę św. Jana oraz szereg innych budynków. Nie udało się jednak wprowadzić, zaleconego przez papieża, podziału miasta na dwie części, z których jedną mieli zamieszkiwać wyłącznie członkowie zakonu.
MAPA VALLETTY
VALLETTA – ZWIEDZANIE
Choć Valletta jest maleńka, ma niecały km2, to zagęszczenie ilości zabytków i ciekawych muzeów jest tak duże, że nie sposób miasta zwiedzić w jeden dzień. My wracaliśmy to kilkukrotnie, ale nadal pozostawał niedosyt.
FONTANNA TRYTONA – PLAC WEJŚCIOWY
Fontanna Trytona to pierwszy punkt na trasie zwiedzania z jakim każdy się zetknie. Położona przed murami miasta, przedstawia trzech trytonów, pół-ludzi, pół-ryby, którzy trzymają na swoich rękach wielką misę. Fontanna zbudowana została w 1959 roku, według projektu maltańskiego rzeźbiarza, Vincenta Apap.
MURY OBRONNE I FOSA
Nic nie robi w tym mieście takiego wrażenia jak mury i fosa, której rozmiary przewyższają wszystkie znane nam miejsca na świecie. Jej skala jest przeogromna i świadczy o konieczności obronności miasta w czasach, kiedy ją budowano. W fosie znajduje się obecnie parking oraz kawałek dalej Ogrody Hastings.
BRAMA WEJŚCIOWA DO MIASTA
Do miasta wchodzimy kamiennym mostem – Ponte La Valletta. Przed nami brama wejściowa do miasta, która pochodzi z czasów współczesnych. Wpisuje się jednak pięknie w całe historyczne założenie.
MONUMENTALNE SCHODY
Tuż za murem kolejny element współczesnej architektury, który rzuca się w oczy swoja skalą. To ogromne kamienne schody ciągnące się po obu stronach od wejścia.
PARLAMENT MALTY
Pomiędzy pokazanymi powyżej schodami, a Teatrem, znajduje się nowoczesny, ale dobrze wkomponowany w otoczenie budynek. To Parlament Malty, pierwotnie mieszczący się w Pałacu Wielkiego Mistrza, skąd przeniesiono go w 2015 roku do nowego budynku. Obiekt początkowo wzbudzał kontrowersje, z czasem jednak został zaakceptowany chyba przez wszystkich.
PALAZZO FERRARIA
Kolejny obiekt tuż za wejściem do miasta, który rzuca się w oczy, to Palazzo Ferreria. Obiekt wprowadza nas już swoim charakterem i wyglądem w to co czeka nas w całej stolicy. Projektantem był Giuseppe Bonavia, który wprowadził drewniane balkony na fasadach domów. Stał się więc przykładem dla architektury w całym kraju. Pałac pochodzi z końca XIX wieku. Na fasadzie budynku można zobaczyć do dzisiaj tarcze herbowe rodzin Buttiegieg i Camilleri. Palazzo Ferreria jest drugim pod względem wielkości, po Pałacu Wielkiego Mistrza, pałacem w Valletcie, który na szczęście nie uległ zniszczeniu w czasie wojny. Aktualnie pałac używany jest on jako biuro jednego z ministerstw, a w parterze mieszczą się sklepy. Jedno z oryginalnych wejść do Palazzo Ferreria, dziś mieści sklep z odzieżą.
TEATR RJAL – PJAZZA TEATRU RJAL
Nie przeszliśmy jeszcze nawet 100 m, a tu już kolejny ciekawy obiekt znajdujący się naprzeciwko pałacu. Kiedyś stała w tym miejscu Opera Królewska, gdzie odbywały się niesamowite spektakle, na które ściągali mieszkańcy Malty. Niegdyś to właśnie Opera Królewska zbudowana w XIX w była jednym z najbardziej rozpoznawalnych budynków w całej stolicy. Niestety po za kolumnadą nie przetrwała, ponieważ została bezpośrednio trafiona podczas bombardowań w 1942 roku. Początkowo chciano ja odbudować, potem postawić w tym miejscu parlament, ale docelowo miejsce przekształcono na teatr pod gołym niebem. Akurat jednego wieczora trafiliśmy na piękny koncert, który odbywał się wewnątrz, ale słychać go było w całej dzielnicy.
KOŚCIOŁY : MATKI BOŻEJ ZWYCIĘSKIEJ I KATARZYNY ALEKSANDRYJSKIEJ
Tuż za lub przed teatrem skręcamy w prawo. Tu przy niewielkim placu stoją dokładnie naprzeciwko siebie dwie fasady kościołów : Kościół Matki Bożej Zwycięskiej z pomnikiem Paul Boffa od jego południowej strony oraz i Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej.
Kościół Matki Bożej Zwycięskiej był pierwszym kościołem i prawdopodobnie pierwszym budynkiem ukończonym w Valletcie. W 1566 roku, po zakończeniu Wielkiego Oblężenia Malty, Wielki Mistrz i sam Zakon wykazali zainteresowanie budową kościoła pod wezwaniem Narodzenia Bogurodzicy, jako formę dziękczynienia za zwycięstwo nad Turkami. Wewnątrz znajdują się obrazy i rzeźby, będące prawdziwymi skarbami sztuki.
Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej zbudowany został w 1576 roku przez włoskich rycerzy Zakonu św. Jana. Imponujący portyk, kóry oglądamy dzisiaj, został dodany w 1710 roku. W kościele znajdują się trzy ołtarze, a jego podłoga wykonana jest z marmuru. Dziś ponownie służy włoskiej społeczności Malty jako kościół parafialny.
ZAJAZD KASTYLIJSKI
Jeśli od kościółkow skierujemy się na południe znajdziemy sie na wielkim placu z wielkim budynkim, którego fasada frontowa zachwyci każdego. To obecna siedziba premiera Malty. Historycznie jednak w Zajeździe Kastylijskim swoją główna kwaterę mieli joannici z Kastylii, Leónu i Portugalii po tym jak budynek oddano do użytku w 1574 roku.
Zajazd Kastylijski był wtedy najnowocześniejszy ze wszystkich ośmiu siedzib rycerskich, które powstały według projektów i pod osobistym nadzorem Cassara. Dzisiejszy wygląd to efekt gruntownej przebudowy w połowie XVIII wieku, w trakcie której Andrea Belli dobudował piętro, a wnętrza zaaranżował w stylu barokowym. Joannici korzystali z zajazdu do czasów Napoleona. W okresie panowania brytyjskiego mieścił się tu sztab główny, koszary i stacja radarowa.
Na placu przed fasadą frontową mamy małą fontannę oraz pomnik Manwel Dimecha.
GÓRNE OGRODY BARACCA
Z placu przed pałacem dostaniemy się do Upper Barraka Gardens, czyli górnych ogrodów z fantastycznym widokiem na Trójmiasto i port. Ogrody znane są nie tylko z widoków, ale także dzięki tutejszej baterii, czyli armatom, które znajdują się na niższej kondygnacji parku. Tutaj codziennie oprócz niedzieli o godz. 12.00 i 16.00 wystrzeliwuje się z armat, a odbywa się to przy całej ceremonii. Park jest otwarty dla turystów od 7.00 do 22.00, a wstęp jest darmowy. W 2012 roku zbudowano tu ogromną windę, którą można zjechać za 1 euro do portu, z którego odpływają promy i gondole do Birgu. Tu jest też wejście do Lascaris War Rooms , gdybyście zechcieli je zwiedzić.
TARG RYBNY
Pozostając na wschodnim wybrzeżu Valetty, warto wspomniec o starym opuszczonym targu rybnym. Niestety budynki nie jest już używane i powoli się rozpadają. Patrząc przez zamknięte metalowe wrota, wciąż można zobaczyć stare skrzynie i stragany. Miejsce, choć opuszczone jest niezwykle malowanicze i mogłoby zostać przeksztłacone w coś na prawdę wyjatkowego ze względu na swoją lokalizację wzdłuż wybrzeża.
POMNIK WOJENNY – SIEGE BELL WAR MEMORIAL
Codziennie w samo południe wielki dzwon na pomniku przypomina o tragicznej przeszłości Malty. W czasie II wojny światowej Malta padła ofiarą bombardowań ze strony Niemców i Włochów. Malta mimo groźby głodu, bo dostawy żywności zostały zahamowane, nie poddała się. Udało się to dzięki operacji “Pedestal“, czyli największej eskorty jaką kiedykolwiek zgromadziła brytyjska flota.Udało się uratować ludzi od głodu, choć tylko 5 statków dopłynęło do wybrzeży Malty.
Obecnie miejsce nie tylko upamiętnia te wydarzenia, ale jest także niesamowitym punktem widokowym miasta.
DOLNE OGRODY BARACCA
Tuż nad War Memorial znajdują się kolejne ogrody Baracca – Lower Barrakka Gardens. Park ten podobnie jak ten opisany wyżej jest uroczym miejscem, z widokiem na wejście do Wielkiego Portu. W jego sercu znajduje się pomnik sir Alexandra Balla, dawnego gubernatora na Malcie. My do tych ogrodów nie zaglądamy , bo wędrujemy dalej do kolejnego malowniczego miejsca.
PLAŻA WUESTENWINDS
Kawałek dalej na północ znajduje się ciekawe miejsce. To plaża z domkami rybaków zrobionych z małych garaży. Takie kolorowe, nie pasujące do historycznej zabudowy miejsce na mapie Valletty.Próbowałyśmy się stąd przedostać wzdłuż wybrzeża do mosty St. Elmo, ale niestety nie ma przejścia.
FORT ST ELMO
Fort St Elmo znajdujący się na samym końcu półwyspu Sciberras był jednym z najważniejszych fortów Zakonu Maltańskiego. Jego lokalizacja, tak jak innych na Malcie nie jest przypadkowa. Odegrał on ważną rolę podczas Wielkiego Oblężenia Malty w 1565 roku, kiedy to długa i heroiczna obrona przyniosła pozytywne skutki. W forcie znajduje się ciekawe Muzeum Wojny, a w nim pokaźna kolekcja wojennych artefaktów. My fortu i muzeum nie zwiedzałyśmy, ale zrobił to mój syn i poleca bardzo.
Godziny otwarcia fortu: od 9.00 do 16:30
Bilety wstępu: 10 euro, 7,50 euro ulgowy
Szczegóły i aktualności na STRONIE MUZEUM
ZATOKA ST ELMO
I tak wędrując wzdłuż Fortu trafiamy na zachodni brzeg Valletty. Tu znajduje się zatoka o tej samej nazwie. A w niej podobno jakiś wrak statku, tak przynajmniej sugeruje mapa googla. Od tej strony wybrzeża widać wyraźnie górującą nad całą zabudową wieżę Bazyliki Matki Bożej z Góry Karmel.
BAZYLIKA MATKI BOŻEJ Z GÓRY KARMEL
Do Bazyliki zachodzimy w ostatniej chwili przed zamknięciem. Niestety większość obiektów sakralnych w stolicy jest niedostępna w pewnych godzinach w ciągu dnia. Wnętrze zaskakuje, bo z zewnątrz wieża wydaje się być okrągła, w środku okazuje się być owalna. Wieża wysoka jest na 42 m i dominuje w panoramie miasta. Jest nawet wyższa, od dzwonnicy Katedry Św. Pawła.
Pierwszy kościół w tym miejscu został zbudowany w 1573. W XVII wieku został on przekazany zakonowi Karmelitów, i wtedy otrzymał swoją obecną patronkę Matkę Bożą z Góry Karmel. Budynek kościoła został niestety poważnie uszkodzony w czasie II Wojny Światowej i dlatego obecny pochodzi już z II połowy XX wieku.
Godziny otwarcia: 06:30–12:00 i 17:15–19:00. Wstęp bezpłatny
ANGLIKAŃSKA PROKATEDRA ŚW. PAWŁA
Prokatedra i kolegiata św. Pawła położona jest ona przy placu Niepodległości tuż za Bazyliką. Do środka nie wchodzimy, a zdjęcia wieży tej świątyni obejrzycie powyżej na widokach z zatoki St Elmo. Wybudowana została ona w połowie XIX wieku, kiedy królowa Adelajda dowiedziała się, że w Malcie nie ma miejsca kultu anglikańskiego. To właśnie do tej świątyni przynależy jeden z symboli Valletty, czyli 60 metrowa iglica, którą widać już z daleka, która obecnie stoi otoczona rusztowaniem.
CASA ROCCA PICCOLA
Na wielkie zwiedzanie muzeów Valletty nie było czasu, ale pomyślałam, że obejrzenie jednej z oryginalnych kamienic mieszkalnych na terenie stolicy będzie najlepszym pomysłem. Dlatego zajrzałam do Casa Rocca Piccola, pałacu pierwotnie zbudowanego w XVI wieku dla rycerza Zakonu Maltańskiego, a obecnie będącego własnością rodziny arystokratycznej de Piro. Wnętrza całości mieszkalnej obejmują 50 pokoi, z których część jest udostępniona do zwiedzania.
Można zajrzeć między innymi do sypialni z baldachimem, prywatnej kaplicy i zejść z wewnętrznego podwórza do podziemnych korytarzy oraz tuneli chroniących w czasie wojny mieszkańców przed bombardowaniem. W wewnętrznym ogrodzie mieszka sobie bardzo kontaktowa papuga .
PLAC ŚW. JERZEGO I PAŁAC WIELKIEGO MISTRZA
Teraz zabiera Was do samego centrum Valletty. Tu, przy Placu Św. Jerzego znajduje się kilka obiektów. Najważniejszy z nich to Pałac Wielkiego Mistrza, jeden z najważniejszych zabytków z czasów Zakonu Joannitów na Malcie. Przy placu mamy jeszcze inny budynek rządowy , pomnik Sette Giugno oraz jednego z dinozaurów upamiętniającego kręcony tu kolejny odcinek Jurrasic Parku.
Pałac Wielkiego Mistrza od samego początku miał być wizytówką miasta. W okresie brytyjskim Pałac był siedzibą gubernatora oraz siedzibą pierwszego parlamentu Malty. Taką też rolę pełnił do 2015 roku, czyli do momentu przeniesienia Parlamentu do nowej siedziby. Od tego momentu stał się siedzibą kancelarii prezydenta Malty. Normalnie do wnętrza nie ma możliwości wejścia. My trafiamy tu jednak na wielkie święto i uda się wejść na wewnętrzny dziedziniec.
BIBLIOTEKA NARODOWA W VALLETCIE
Tuż za pałacem od jego południowej strony znajduje się Biblioteka Narodowa. Budynek to prawdziwa perła stolicy. To tutaj znaleźć można niesamowite zbiory od średniowiecza po czasy współczesne, w tym wszelkie zbiory zakonników, które po ich śmierci przechodziły na własność zakonu. Budynek obecnej biblioteki został wybudowany w 1796 roku, czyli 2 lata przed wygnaniem Zakonu z Malty, powstał obecny budynek Biblioteki Narodowej w Valletcie.
KONKATEDRA ŚW. JANA CHRZCICIELA
Najpiękniejszą świątynią w Valletcie jest podobno konkatedra św. Jana Chrzciciela. Podobno, bo niestety nie udało nam się jej obejrzeć od wewnątrz, bo trwały uroczystości, a zewnętrzna fasada nie robi szczególnego wrażenia.
Dlaczego Kontrkatedra, a nie Katedra? Otóż siedziba biskupa Malty mieści się w katedrze św. Pawła w MDINIE. Od latach 20-tych XIX wieku biskup Malty korzystać także z kościoła św. Jana Chrzciciela w Valletcie jako drugiej siedzibę kościoła maltańskiego. Stąd właśnie jej nazwa. Wracając do kwestii wnętrza, to świątynia uznawana jest za jeden z najpiękniejszych obiektów barokowych w Europie.
Godziny otwarcia: 9.30-16.00, w soboty do 12.00, w niedziele nieczynne
Bilet wstępu: 15 euro
BUDYNEK SĄDÓW
W pobliżu Kontrkatedry przy placu znajdującym się od jej północnej strony znajdziemy budynek z wielka kolumnadą z frontu. To współczesna, bo powojenna budowla.
MUZEUM SZTUKI
Ostatni z ciekawych obiektów do zwiedzania jaki Wam pokażę to Muzeum Sztuki . I tu niestety nie znajdujemy czasu, aby zajrzeć na dłużej, ale udaje się obejrzeć budynek z zewnątrz i zajrzeć na wewnętrzny dziedziniec.
Godziny otwarcie : 9.00 – 16.30
Bilety wstępu : 10 euro / 7,5 euro ulgowe
ULICE VALLETTY
Ale samo zwiedzanie nie musi być celem, warto po stolicy po prostu pospacerować, przyjrzeć się z bliska kolorom i stylom, Pochodzić raz w górę, raz w dół, bo tak nas wszystkie ulice prowadzą. Można się tu zgubić, wejść w boczne uliczki, popodziwiać kolorowe balkony, tzw. gallarijas. Co chwila miniemy fasadę jakiegoś kościoła , czasem nawet nie zwrócimy na nią uwagi, bo będzie tak wtopiona w sąsiednie budynki.
VALLETTA PODCZAS UROCZYSTOŚCI KOŚCIELNYCH
Jeśli trafić na Maltę podczas obchodów rożnych uroczystości kościelnych to zobaczycie ją właśnie taką . Ogrom i skala dekoracji, ilość imprez towarzyszących zadziwią Was, zachwycą, ale też zaskoczą. malta kocha się bawić, a każda okazja ku temu jest dobra.
VALLETTA
POZOSTAŁE OBIEKTY WARTE ODWIEDZENIA W STOLICY
Jak już wspomniałam, stolicy i jej wszystkich najciekawszych miejsc w jeden dzień zwiedzić się nie da. Często też (tak jak my) odbijecie się od drzwi ciekawych obiektów sakralnych , czy muzeów, bo będą już zamknięte. Jeśli więc będziecie mieli więcej czasu to koniecznie zajrzyjcie jeszcze do:
VALLETTA – WIDOKI ZE SLIEMY I BIRGU
Aby spojrzeć na miast za daleka najlepiej podjechać lub popłynąć do miast, które znajdują się po obu stronach Wielkiego Portu . Oto widok z plaży w Birgu:
I panorama północnej części stolicy ze Sliemy :
VALLETTA – BAZA NOCLEGOWA
Aby poczuć prawdziwą atmosferę miasta, na pewno warto by było zatrzymać się tu na nocleg. Mury i budynki stolicy są wieczorem pięknie oświetlone, a atmosfera fantastyczna. Jeśli więc sami będziecie organizować sobie nocleg na wyspie polecam skorzystać ze sprawdzonego i zaufanego portalu BOOKING.COM .
Wpisz interesującą Cię datę, sprawdź dostępne noclegi i rezerwuj :
GOTOWE PRZEWODNIKI PO MALCIE :
MALTA – PRZEWODNIK PO KRAJU >
MALTA – MALTA:
- VALLETTA – ATRAKCJE STOLICY MALTY
- BIRGU, BORMLA, ISLA, CZYLI MALTAŃSKIE TRÓJMIASTO
- SLIEMA
- MOSTA
- MDINA – MIASTO CISZY
- RABAT NA MALCIE
- POPEYE VILLAGE – PARK ROZRYWKI W WIOSCE MARYNARZA POPEYA
- CLAY CLIFFS – KLIFY I ZATOKI ZACHODNIEJ MALTY
- KLIFY DINGLI – ZACHODNIA MALTA
- MARSAXLOKK – KOLOROWA WIOSKA RYBACKA I KLIFY WSCHODNIEJ MALTY
- PARADISE BAY NA MALCIE I PORT CIRKEWWA
- MELLIEHA – ATRAKCJE PÓŁNOCNEJ MALTY
- BUGIBBA, QUAWRA I ZATOKA ŚWIĘTEGO PAWŁA
GOZO – WYSPA:
COMINO – WYSPA:
NURKOWANIE NA MALCIE / GOZO / COMINO (przewodnik w przygotowaniu)
Bardzo fajny, profesjonalny opis Valletty
dziękuję i zapraszam do innych 🙂
Odbycie takiej wirtualnej podróży jest prawdziwą przyjemnością.
W taki deszczowy dzień jak ten, Twoje zdjęcia zachwycają jeszcze bardziej!