Stare Miasto w Rydze zachwyca i oczarowuje. Jest pełne niespodzianek : pięknych placów, bajkowych kolorowych kamieniczek, niesamowitej secesyjnej zabudowy i uroczych kawiarenek.
Stare Miasto Rygi powstawało w różnych epokach i okresach, a ciekawych budynków jest tu aż 500. Znajdziemy tu przykłady architektury romantyzmu, gotyku, manieryzmu, baroku, eklektyzmu, modernizmu i wspomnianej już secesji. W wiekach średnich Ryga była największym portem w krajach bałtyckich i w związku z tym członkiem Ligii Hanzeatyckiej. Pozostałości tej epoki można dzisiaj zauważyć, odwiedzając ciekawe budynki pamiętające złote czasy handlowe.
STARE MIASTO – MAPA
My przechodzimy przez Stare Miasto wiele razy podczas 2 pobytów w Rydze. Poniżej postaram się przedstawić wszystko co najciekawsze i najpiękniejsze. Zabiorę Was nie tylko do najbardziej znanych obiektów, ale również w różne zaułki i mniej znane miejsca. A zwiedzanie zaczniemy od północnego – zachodu i stopniowo przejdziemy do południowej strony.
STARE MIASTO – ZAMEK RYSKI
Północno – zachodni fragment Starego Miasta zajmuje sporej wielkości Zamek. Stoi on na prawym brzegu rzeki Dźwiny od ponad 700 lat. Przez wieki przeszedł poważne zniszczenia, licznych władców i wojny. Dziś znajduje się w nim rezydencja Prezydenta Łotwy i muzeum. Początkowo Zamek miał regularny plan i trzy małe wieże w narożach. W XV w. dodano dwie wieże okrągłe : Ducha Świętego i Wieżę Wiodącą. Zamek w Rydze reprezentuje architekturę późnego klasycyzmu, bardzo prostą w bryle i bez zbędnych „ozdobników”. Od początku bowiem miał wojskowy charakter i ulegał ciągłym zniszczeniem.
KOŚCIÓŁ MATKI BOSKIEJ BOLESNEJ
Od południowej strony zamku znajduje się uroczy biały kościółek – idealnie współgrający z bielą murów zamkowych. To kościół rzymskokatolicki zbudowany w XVIII wieku na miejscu drewnianej kaplicy rzymskokatolickiej. Został on zbudowany w stylu klasycyzmu. Językiem kazań w parafii Matki Bożej Bolesnej pozostaje łotewski, jednak w każdą niedzielę i święta odbywają się msze święte w językach polskim, litewskim i rosyjskim.
KOŚCIÓŁ ANGLIKAŃSKI ZBAWICIELA
Po drugiej stronie ulicy stoi kolejny kościół do którego nie udało mi się zajrzeć, ale odnotowuję jego istnienie w północnej panoramie Starego Miasta. Świątynię zbudowano w XIX wieku dla przebywających w Rydze w celach handlowych obywateli Wielkiej Brytanii. W czasach ZSRR w świątyni mieściła się początkowo luterańska parafia św. Piotra, a od 1966 sala dyskotekowa dla studentów Politechniki Ryskiej. Dopiero po 1991 kościół zwrócono prawowitym właścicielom i obecnie jest on największą świątynią anglikańską na terenie państw bałtyckich.
KOŚCIÓŁ ŚW. MAGDALENY
Teraz kieruję się na wschód wąską i pokręconą uliczką Klostera. Tu wciśnięty miedzy mury stoi kolejna świątynia katolicka z pięknym wnętrzem, do którego polecam zajrzeć.
KATEDRA ŚW. JAKUBA
Dokładnie za Kościołem Św. Magdaleny stoi Archikatedra Kościoła Rzymskokatolickiego , czyli Katedra Św. Jakuba. To gotycki kościół, który został wymieniony po raz pierwszy w dokumentach już w 1225 roku.
W 1522 po nadejściu reformacji kościół stał się drugim protestanckim, niemieckojęzycznym kościołem Rygi. XIX wiek to wykorzystywanie Katedry przez wojska napoleońskie jako magazyn żywnościowy. W 1923 kościół został ponownie przekazany katolikom po tym jak ryska katedra stała się katedrą luterańską.
BUDYNEK PARLAMENTU
Naprzeciwko boku Katedry stoi Budynek Parlamentu znany również jako Dom Rycerzy Inflanckich. Ten piękny eklektyczny budynek powstał częściowo na bazie mieszczącego się w tym miejscu od 1755 roku domu rycerzy inflanckich. Po I wojnie światowej i uzyskaniu przez Łotwę niepodległości obiekt stał się siedzibą łotewskiego parlamentu. W czasach przynależności do ZSRR budynek był siedzibą obrad Rady Najwyższej Łotewskiej SRR, a w latach okupacji niemieckiej pełnił rolę kwatery głównej SS.
TRZEJ BRACIA
To Najstarszy kompleks domów mieszkalnych z XV wieku. Według legendy budynki zostały zbudowane przez mężczyzn z jednej rodziny. Dziś mieści się tu Łotewskim Muzeum Architektury i Państwowej Inspekcji Ochrony Dziedzictwa. Najstarszy budynek z Trzech Braci (nr 17) był wykorzystywany do produkcji i handlu. Został zbudowany około 1490 r. bez ozdób. Kamienne słupki przy drzwiach były jedyną dekoracją w domu. Średni „brat”, to najpiękniejszy z nich, został zbudowany w 1646 roku. Trzeci budynek (nr 21) z małymi mieszkaniami został wzniesiony w drugiej połowie XVII wieku. N elewacji znajduje się ciekawy motyw w postaci maski, co miało chronić przed złymi mocami.
ULICA TROKSNU I BRAMA SZWEDZKA
Teraz kieruję się jedną z najbardziej uroczych uliczek Rygi, ulicą Trokšņu w kierunku słynnej Bramy Szwedzkiej. Znajduje się ona w szarej kamienicy, a została zbudowana w 1698 roku jako część muru obronnego w Rydze, aby zapewnić dostęp do baraków poza murami miasta. Brama zostawała otwarta o wschodzie słońca i zamknięta o zachodzie słońca.
MURY OBRONNE, MUZEUM WIEŻY FRAMER I POMNIK DUCHA
Na wschód od Bramy Szwedzkiej ciągną się charakterystyczne czerwone mury z łukami i wznoszącą się nad nimi wieżą. Warto przejść do samego ich końca, aby znaleźć pomnik ducha. Został on postawiony w tym miejscu w 2015 roku w ramach programu „Sztuka w miejscach publicznych”.
STARE MIASTO – KAZAMATY JAKUBA
Po drugiej stronie murów obronnych, wzdłuż ulicy ulicy TORNA mieszczą się żółte budynki z ciągiem czerwonych dachów, znane jest jako Koszary – Kazamaty. Baraki zostały zbudowane w XVIII wieku u stóp fortyfikacji miejskich i używane przez różne armie aż do ostatniej renowacji w 1997 roku. Dzisiaj pomieszczenia Kazamatów zajmują różne restauracje, kawiarnie, saloniki piękności, biura podróży i sklepy z pamiątkami.
WIEŻA PROCHOWA Z MUZEUM WOJNY
Na wschodnim krańcu Kazamatów wznosi się jedna ze średniowiecznych wież obronnych w Rydze. Zbudowana została w 1330 roku, a w XVII w. nazwana Wieżą Prochową ze względu na przechowywany w niej proch.
W 1919 roku powstało tu Muzeum Wojny. Polecam to muzeum – wstęp jest darmowy, nie trzeba płacić dodatkowej opłaty za robienie zdjęć, a to najciekawsze muzeum jakie w rejonie Starego Miasta odwiedziłam. Wystawa jest poruszająca, historia Łotwy była na prawdę tragiczna.
HOTEL ASTOR
Ten czerwony budynek mieści się jakby na przedłużeniu Kazamatów od strony starych murów miasta . To jeden z przykładów pięknej architektury secesyjnej Starego Miasta.
DOM KOTÓW
Teraz uliczką Meistaru kieruje się w stronę budynku, który stał się prawdziwą ikoną Rygi. Jego zwieńczenie w postaci figur kotów znajduje się bowiem na prawie wszystkich pamiątkach w tym mieście. Zbudowany został w 1909 roku według projektu Friedricha Scheffela. Jest to secesyjny budynek stylizowany na architekturę średniowieczną, a rzeźby kotów umieszczone są na dachu budynku.
MAŁA i WIELKA GILDIA
Kilkadziesiąt metrów dalej od kamieniczki z kotami znajdujemy jedne z najpiękniejszych budynków w całej Rydze. Pierwsza Gildia Ducha Świętego, będąca stowarzyszeniem kupców i rzemieślników, powstała w 1252 roku. Wraz z rozwojem miasta, które od 1282 roku należało do Ligi Hanzeatyckiej, zaszła potrzeba rozdzielenia interesów tych dwóch najbardziej wpływowych grup zawodowych. W efekcie podziału Gildii Ducha Świętego powstała Mała Gildia św. Jana, skupiająca rzemieślników i Wielka Gildia Matki Boskiej, zrzeszająca kupców. Gildie zachowały ogromne wpływy w Rydze aż do wybuchu I wojny światowej, choć w XIX w. zmienił się ich charakter – Wielka Gildia przekształcona została w nowoczesną izbę kupiecką, a Mała Gildia we wpływową izbę przemysłową. Siedziby obu Gildii wznoszą się w północno – zachodnim narożniku Placu Liwskiego ( opis poniżej ). Oba gmachy zbudowane zostały w średniowieczu i oba zostały w XIX wieku przebudowane w stylu neogotyckim. Dziś w dawnym budynku Małej Gildii znajduje się centrum kulturalne, a w Wielkiej Gildii ma swoją siedzibę Łotewska Narodowa Orkiestra Symfoniczna.
STARE MIASTO – PLAC LIWSKI
Przy budynkach Gildii zaczyna się najbardziej bajeczny plac jaki kiedykolwiek widziałam. Plac Liwski – Līvu laukums został odbudowany po II wojnie światowej, kiedy to część budynków została zniszczona. W okresie letnim na placu znajdują się kawiarnie na świeżym powietrzu i piękne kompozycje kwiatowe. W zimie na placu znajduje się lodowisko. To miejsce w Rydze, które nigdy nie śpi – jedno z najbardziej klimatycznych i uroczych na terenie Starego Miasta.
RIGA BOURSE – MUZEUM SZTUKI
Kolejne miejsce w którym spędziłam dłuższy czas to Muzeum Sztuki. Mieści się ono przy głównym Placu Katedralnym, a warto je odwiedzić ze względu na wnętrza w których mieszczą się różne wystawy. Początki muzeum sięgają 1920 roku wraz z powstaniem Państwowego Muzeum Sztuki. Muzeum Sztuki RIGA BOURSE jest zabytkiem architektonicznym o znaczeniu krajowym. Został zbudowany w latach 1852 – 1855 w stylu weneckiego renesansowego palazzo symbolizującego bogactwo, a zaprojektowany przez architekta z Sankt Petersburga.
PLAC KATEDRALNY
Muzeum Sztuki stoi przy kolejnym ciekawym placu, który otoczony jest z jednej strony bokiem Katedry Dome , budynkiem muzeum oraz innymi pięknymi zabudowaniami .
KATEDRA DOME (Rīgas Doms) ORAZ MUZEUM HISTORII RYGI I NAWIGACJI
Nad placem góruje wielka protestancka katedra zbudowana około 1211 roku. Obecnie jest największą średniowieczną świątynią krajów bałtyckich. Wieża katedry ma obecnie 90m, niestety nie udało mi się obejrzeć od środka , bo trwał koncert.
W obrębie kompleksu katedralnego, w jego wschodnim skrzydle, znajduje się najstarsze łotewskie muzeum – Muzeum Historii Rygi i Nawigacji. W swojej kolekcji posiada ono ponad pół miliona eksponatów. Ekspozycja ryskiego muzeum historycznego ukazuje historię długą, trudną i co ciekawe, mocno związaną z naszym państwem. Muzeum powstało w 1773 roku. Muzealna ekspozycja ma tradycyjny charakter i idealnie wtapia się w zabytkowe wnętrze. Wystawa przygotowana jest w języku łotewskim i angielskim. Niestety zdjęcia ekspozycji tylko za dodatkową opłatą.
HOTEL GUTENBERGA
W zaułku od północnej stronie Katedry znajdują się ciekawe budynki. Zostały on wybudowany w XVI i XIX w. na potrzeby drukarni. Patronem tych budynków jest Johannes Gutenberg – znany patrycjusz z Mainz, wynalazca poligrafii w 1550 roku. Jego projektu jest wspaniała fasada budynku. W 2001 roku, kiedy hotel został otwarty, Johannes Gutenbergs uprzejmie zgodził się być również patronem hotelu.
PLAC RATSLAUKUMS : DOM BRACTWA CZARNOGŁOWYCH, RATUSZ I POZOSTAŁA ZABUDOWA
I tak dochodzimy do najbardziej charakterystycznego placu i za razem najczęściej odwiedzanego przez turystów, który pełni rolę niejako rynku, choć ani kształtem , ani zabudową go nie przypomina. Przy placu znajdują się :
- Dom Bractwa Czarnogłowych
- Budynek ratusza
- Kamienice stanowiące jakby zamknięcie placu – mieszczące na parterze sklepy z pamiątkami
- pomnik Rolanda
- Muzeum Okupacji w Rydze, którego budynek szpeci to miejsce okrutnie
- od niedawna figura kolorowego misia
DOM BRACTWA CZARNOGŁOWYCH
Nazywany początkowo nowym domem, został wybudowany w 1334 roku. Jego pierwotny projekt to wspólny średniowieczny budynek, a ostateczny wygląd jest wynikiem wielu rekonstrukcji. Dom został zbudowany jako miejsce spotkań i uroczystości dla różnych organizacji publicznych w Rydze. W XVII wieku głównymi mieszkańcami budynku stały się przedsiębiorstwa zagranicznie, głównie niemieckie stowarzyszenie kupców. Dom, uważany jest za najpiękniejszy w mieście, wraz z ratuszem i innymi budynkami w Rydze, został zniszczony podczas II wojny światowej. Po wojnie powstały różne projekty odbudowy, ale dopiero w 1999 roku Ryga doczekała się odbudowy.
BUDYNEK RATUSZA
Naprzeciwko budynku Bractwa znajduje się ratusz. Podobnie jak tamten został całkowicie zniszczony podczas wojny i obecnie stoi odbudowany w pierwotnej formie. Co godzinę na wieże grają dzwony melodie Raymonda Paulsa. Wnętrza można obejrzeć, ale tylko z przewodnikiem.
KOŚCIÓŁ ŚW. PIOTRA, WIEŻA WIDOKOWA I MUZYKANCI Z BREMY
KOŚCIÓŁ ŚW. PIOTRA
Najwyżej górującym nad starówką budynkiem widocznym z niemal każdego punktu widokowego jest Kościół św. Piotra. To równocześnie jeden z najstarszych i najcenniejszych budynków średniowiecznej monumentalnej architektury w krajach bałtyckich. Od 1997 roku znajduje się na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Jego historia jest bardzo ciekawa i burzliwa. W XIII w. był to niewielki, trzypiętrowy budynek, z odrestaurowaną wieżą kościoła. Obecna bazylika powstała w XV w zgodnie z projektem mistrzowskiego budowniczego Johannesa Rumeschotte z Rostocku. Po pożarze w 1677 r. odbudowana wieża stała się najwyższą konstrukcją drewnianą na świecie. Kościół został ponownie zniszczony przez artylerię podczas II wojny światowej. Wieża i dach spłonęły, a wnętrze kościoła zostało całkowicie zniszczone. W 1970 r. otwarto nowo wybudowaną wieżę, a na jej szczycie umieszczono złotego koguta.
WIEŻA KOŚCIOŁA ŚW. PIOTRA
Obecna wieża po wielu przebudowach i odbudowach wynosi 123,25 m. Od 1973 roku otwarta jest platforma dla zwiedzających. My korzystamy z możliwości wjazdu na wieżę, aby spojrzeć na miasto z innej perspektywy.
PLAC PRZY KOŚCIELE I POMNIK MUZYKANTÓW Z BREMY
Wiosną plac z boku Katedry wygląda nieziemsko. Piękne kwietniki i okoliczne kamieniczki przylegające do placu kościelnego razem tworzą kolorowy zawrót głowy. Na placu stoi też rzeźba Muzykantów z Bremy: osiołka, psa myśliwskiego, kota oraz koguta z baśni braci Grimm. Figury ustawione jak w bajce wyglądają jakby śpiewali. Podobno na szczęście trzeba pogłaskać ryjki, a pomnik ma symbolizować wolności i niezależność narodową.
ULICZKI STAREGO MIASTA
Stare Miasto to nie tylko znane obiekty będące na mapie przewodnika dla każdego turysty. To także cała masa uroczych kawiarenek, detali, uliczek, zaułków i stojących przy nich obiektów koło których pewnie większość przejdzie i nawet nie spojrzy. Czasem jednak to co wykracza po za schemat jest najpiękniejsze. To właśnie te miejsca sprawiają, ze polubimy dane miasto lub nie.
Mnie Ryga oczarowała. Stawiam ją na podium stolic europejskich tuż za Lizboną i na tym, samym poziomie co TALLIN .