Zachodnie Guernsey to idealne miejsce dla tych, którzy szukają spokoju, dzikiej natury i nadmorskiego uroku z dala od tłumów. To tutaj klify spotykają się z piaszczystymi zatoczkami, a wąskie ścieżki prowadzą przez wrzosowiska i zielone pastwiska pełne historii.
Zachodnie Guernsey jest jak powrót w czasie, gdyż jest pełne pozostałości po dawnych fortyfikacjach z różnych okresów. W tym artykule zabieram Was w podróż po mniej znanej, ale niezwykle fascynującej części Guernsey, gdzie zachód słońca potrafi naprawdę oczarować, a wybrzeże jest niesamowicie zróżnicowane.
Początkowo planowałam połączyć całe północno-zachodnie wybrzeże w jednym wpisie, ale gdy poznacie ilość atrakcji Guernsey, zrozumiecie, dlaczego przewodnik został podzielony na kilka części.
ZACHODNIE GUERNSEY – MAPA OPISANYCH MIEJSC
REZERWAT PRZYRODY SAINT SAVIOUR
SZLAK WOKÓŁ JEZIORA
Naszą opowieść o północnym wybrzeżu zaczynamy od Rezerwatu Przyrody Saint Saviour, czyli zielonego serca zachodniego Guernsey. To miejsce, które pokochają zarówno miłośnicy przyrody, jak i osoby szukające ciszy, spokoju i kontaktu z dziką, niezmienioną przyrodą. Co ciekawe rezerwat powstał na terenie dawnej oczyszczalni ścieków, którą przekształcono w przestrzeń służącą naturze i lokalnej społeczności. To przykład udanej rewitalizacji przemysłowej przestrzeni w coś, co dziś tętni życiem.
- szlak wokół rezerwatu – około 2,5 – 3 km
- czas przejścia – około godziny
- nasza trasa – strava
PTAKI
Obszar obejmuje różnorodne siedliska: od oczek wodnych i mokradeł, po łąki i gęste zarośla. Dzięki temu przyciąga wiele gatunków ptaków, owadów i innych zwierząt, czyniąc go rajem dla ornitologów i fotografów przyrody.
ZAPORA
Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów Rezerwatu Przyrody Saint Saviour jest zapora, która odgrywała i nadal odgrywa ważną rolę w zarządzaniu wodami na tym obszarze. Zbudowana niegdyś w celach użytkowych, dziś pełni także funkcję ekologiczną, wspierając naturalne siedliska i kontrolując poziom wody w zbiornikach rezerwatu.
OKOLICA
Zapora to również ciekawe miejsce z punktu widzenia historii i lokalnej inżynierii. Dawne urządzenia regulacyjne wciąż można dostrzec przy konstrukcji, co stanowi pamiątkę po wcześniejszym, bardziej technicznym przeznaczeniu tego terenu. A w okolicy pobudowali się także prywatni inwestorzy.
LE TREPIED I MONT CHINCHON BATTERY
LE TREPIED
To jedno z najbardziej fascynujących stanowisk archeologicznych wyspy. Ten prehistoryczny dolmen, czyli kamienna konstrukcja grobowa z epoki neolitu, jest cennym świadectwem życia i wierzeń pierwszych mieszkańców Guernsey sprzed ponad 4 tysięcy lat. Le Trépied składa się z dużych, ustawionych pionowo głazów podtrzymujących płaski kamień stropowy. Dawniej sądzono, że był to ołtarz druidów, jednak dziś wiemy, że służył jako miejsce pochówku, prawdopodobnie dla członków ważnych społeczności.
MONT CHINCHON BATTERY
Tuż obok znajduje się inny obiekt historyczny, choć znacznie bardziej współczesny. Mont Chinchon Battery. To dawny punkt obronny, który przez wieki pełnił rolę strategicznej pozycji obserwacyjnej i militarnej, chroniąc wyspę przed możliwymi najazdami od strony morza. Pierwsze fortyfikacje na wzgórzu Mont Chinchon powstały prawdopodobnie już w XVIII wieku, a miejsce to było rozbudowywane w kolejnych stuleciach.
CYPEL L’EREE HEADLAND
WSCHODNIE WYBRZEŻE CYPLU
L’Eree Headland, czyli Cypel L’Eree, to jedno z bardziej malowniczych i różnorodnych przyrodniczo miejsc na zachodnim wybrzeżu Guernsey. Wysunięty w stronę Atlantyku cypel jest miejscem niezwykle cennym pod względem ekologicznym. Jego wybrzeże to skaliste baseny pływowe, wydmy i przybrzeżne mokradła.
SKAŁA ŻABA
W pobliżu cypla L’Eree znajduje się niewielki, ale bardzo charakterystyczny głaz, który od lat przyciąga uwagę – „The Guernsey Frog” lub „Frog Rock”. Jak sama nazwa wskazuje, skała swoim kształtem przypomina ogromną siedzącą żabę. Ten naturalny twór skalny został przemalowany w latach 90. XX wieku ktoś nadał mu zielony kolor i domalował oczy oraz usta, co uczyniło z niego lokalną maskotkę i sympatyczny punkt orientacyjny. Od tamtej pory „Żaba” regularnie otrzymuje nowe warstwy farby, czasem nawet przebrania okolicznościowe. Próbowaliśmy dojść do skały, ale przypływ nam to uniemożliwił, tymczasem w innej skale niedaleko dopatrzyliśmy się żaby.
WSCHODNIE WYBRZEŻE CYPLU
Na wschodnie wybrzeże zawitaliśmy ponownie , ale już o zachodzie słońca. Od tej strony wybrzeże jest bardziej łagodne i piaszczyste, a na końcu góruje wieża z czasów II Wojny – L’Eree Gun Battery.
FORT SAUMAREZ
Na cyplu znajdują się nie tylko liczne ścieżki spacerowe, ale też pozostałości fortyfikacji, m.in. Fort Saumarez i bunkry z czasów II wojny światowej. Fort Saumarez, zbudowany był pod koniec XVIII wieku. Położony na cyplu L’Eree Headland, miał strategiczne znaczenie, gdyż chronił wejście do zatoki Rocquaine oraz cieśninę między wyspą Guernsey a Lihou. Rozbudowany potem przez Niemców, dziś fort jest zabytkiem, ale niestety w rękach prywatnych. Jedyne co można obejrzeć to stare powojenne okopy.
WYSPA LIHOU
Wyspa Lihou to maleńki, malowniczy skrawek lądu położony tuż przy cyplu L’Eree Headland. Oddzielona od stałego lądu wąską cieśniną, dostępna jest tylko podczas odpływu. Prowadzi do niej kamienna grobla znana jako Lihou Causeway, która odsłania się dwa razy dziennie na kilka godzin. Wyspa ma zaledwie kilkaset metrów długości, ale kryje w sobie ogromne bogactwo przyrodnicze i historyczne. W średniowieczu znajdował się tu przeorat benedyktyński, którego ruiny można do dziś zwiedzać. Cała wyspa jest rezerwatem przyrody, a jej wybrzeża to ważne siedliska dla ptaków morskich, takich jak kormorany, mewy czy ostrygojady. Na wyspie nie ma sklepów, ruchu samochodowego ani zabudowań poza Lihou House, który służy jako ekologiczne centrum edukacyjne i miejsce noclegowe dla grup zorganizowanych.
ZATOKA L’EREE
ZATOKA I PLAŻE
Tuż za cyplem zaczyna się zatoka o tej samej nazwie. L’Erée Bay to szeroka, piaszczysta zatoka położona między cyplem L’Erée Headland a Fort Grey w zatoce Rocquaine. Znana jest z długiej, łagodnie opadającej plaży, idealnej do spacerów, zbierania muszelek i obserwowania przypływów i odpływów, które tutaj mają szczególnie widowiskowy charakter. W czasie odpływu można zobaczyć szerokie połacie morskiego dna, pełne skał, wodorostów i basenów pływowych.
FORT GREY – WIDOKI Z PLAŻY
Fort Grey, znany również jako „Cup and Saucer” ze względu na swój charakterystyczny kształt, to jeden z najbardziej fotogenicznych zabytków Guernsey. Szczególnie oglądany z plaży Rocquaine Bay, która rozciąga się u jego stóp. Z tej piaszczysto-żwirowej plaży rozciąga się panoramiczny widok na fort, samotnie stojący na skalistej wysepce tuż przy brzegu. Podczas odpływu można niemal podejść suchą stopą pod sam mur, a przy przypływie otaczające go wody mienią się w słońcu, tworząc pocztówkowy krajobraz.
FORT GREY – ZWIEDZANIE I HISTORIA
- lokalizacja > MAPA
- godziny otwarcia > 10.00 – 16.30 (marzec – październik)
- cena biletów > 5 funtów / 1,5 ulgowy
- szczegóły na stronie > FORT GREY
Fort Grey to jedna z najbardziej charakterystycznych i rozpoznawalnych budowli na Guernsey. Dzięki swojemu okrągłemu kształtowi i białym ścianom mieszkańcy nadali mu żartobliwy przydomek „Cup and Saucer”, czyli „filiżanka i spodek”. Za tą sympatyczną nazwą kryje się jednak bogata i wielowarstwowa historia militarna, która sięga początku XIX wieku.
W 1804 roku brytyjski generał Sir John Doyle, ówczesny gubernator wyspy, zlecił budowę fortu jako elementu obrony przed możliwą inwazją francuską. Był to czas napięć w Europie, związanych z wojnami napoleońskimi, a Guernsey – wysunięta ku kontynentowi – potrzebowała solidnych umocnień. Fort Grey miał za zadanie chronić zatokę Rocquaine oraz południowo-zachodnie wybrzeże wyspy. Wewnątrz fortyfikacji umieszczono działa, prochownie i pomieszczenia dla załogi, która mogła liczyć nawet kilkunastu żołnierzy. Przez kolejne dekady fort pełnił funkcje obronne, jednak już w XIX wieku jego znaczenie stopniowo malało. Mimo to nie popadł w zapomnienie – wręcz przeciwnie, historia znów dała o sobie znać. Podczas II wojny światowej, gdy Niemcy zajęli Guernsey, wykorzystali Fort Grey jako punkt obserwacyjny i pomocniczy element systemu umocnień wybrzeża. Tym samym budowla ponownie odegrała rolę w militarnym krajobrazie wyspy – tym razem w zupełnie innym kontekście historycznym.
FORT GREY – WIDOKI Z WIEŻY FORTU
Otoczony wodą przy przypływie i odsłonięty przy odpływie, Fort Grey to miejsce magiczne. Nie tylko zachwyca widokami, ale też opowiada historię o czujności, odwadze i niebezpieczeństwach życia na morskiej granicy.
FORT GREY – MUZEUM WRAKÓW
Dziś Fort Grey nie pełni już funkcji obronnej, został przekształcony w muzeum wraków statków – Shipwreck Museum. Można tu zobaczyć modele statków, mapy, artefakty wydobyte z lokalnych wraków oraz poznać dramatyczne historie jednostek, które zatonęły w zdradliwych wodach wokół Guernsey.
GUERNSEY PEARL
Dokładnie naprzeciwko fortu po drugiej stronie ulicy znajduje się miejsce, które trzeba koniecznie odwiedzić będąc na wyspie. Choć z zewnątrz może wyglądać jak zwykły budynek handlowy, w środku kryje się miejsce pełne historii i lokalnego rzemiosła. To rodzinna firma jubilerska, specjalizująca się w perłach: naturalnych, hodowlanych, a także tych pochodzących z różnych zakątków świata. W przestronnym wnętrzu można nie tylko obejrzeć gotową biżuterię, ale też przyjrzeć się procesowi obróbki pereł, poznać różne ich rodzaje i dowiedzieć się, jak powstają. Guernsey Pearl to jednak nie tylko sklep. Na miejscu działa również mała kawiarnia z widokiem na ocean, gdzie można napić się kawy lub zjeść coś słodkiego, a także galeria lokalnej sztuki i rękodzieła.
MUZEUM WRAKU STATKU
Tuż obok Guernsey Pearl, w budynku przystosowanym przez Guernsey Museums, wystawiono fragmenty wyjątkowego statku romano‑celtyckiego, który wpadł w ogień i zatonął około 280 roku. Odkryty został przypadkowo w porcie St Peter Port w Boże Narodzenie 1982 roku przez lokalnego nurka Richarda Keena. Zachowało się około 17 m z pierwotnych 22–25 m kadłuba. To największy znany statek tego typu znaleziony poza Morzem Śródziemnym. Zbudowano go w stylu galijsko‑celtyckim, przy użyciu ciężkich dębowych belek i grubych gwoździ, bez tradycyjnych połączeń. Statek przewoził ładunek smoły, która po zapaleniu go zniszczyła. Ciekawostką jest to, że smoła utopiła wiele artefaktów w twardą bryłę, co znacznie pomogło w konserwacji znaleziska .
PORTELET PORT I CYPEL PEZERIES POINT / ICART POINT
Portelet Port to kolejne miejsce w którym zatrzymamy się na dłużej, aby stąd wzdłuż wybrzeża powędrować do wszystkich najciekawszych miejsc na cyplu o którym poczytacie za chwilę.
PORTELET PORT
Portelet Harbour to mały port rybacki w zatoce Portelet Bay na półwyspie Torteval, obok Fortu Pezeries i blisko Fortu Grey. Zatoka ma piaszczysto-żwirową plażę, kamienną pochylnię i zachowała swój tradycyjny charakter. Przyciąga rodziny, miłośników przyrody i nurkowania przy skałach. Obok działa Portelet Kiosk z kanapkami z krabem, ciastami i lodami.
SZLAK W STRONĘ FORTU
Z zatoki odchodzi malownicza ścieżka w stronę Fortu Pezeries. Spacer zajmuje kilkanaście minut i przebiega obok urokliwych klifów oraz zielonych zarośli . Jeśli dobrze się będziecie rozglądać , dojrzycie wejścia do podziemnych poniemieckich tuneli.
MASZT NAWIGACYJNY
Idąc w stronę fortu i wracając potem do portu górami mijamy charakterystyczną skałę z masztem. To maszt nawigacyjny, który dawniej służył jako punkt sygnalizacyjny dla żeglarzy i rybaków. Umieszczony na niewielkim wzniesieniu nad zatoką, pełnił funkcję orientacyjną. Jego widoczność z morza pomagała jednostkom wracającym do portu zlokalizować bezpieczne wejście do zatoki. Dziś maszt jest nie tylko pamiątką dawnego systemu nawigacji, ale także charakterystycznym elementem krajobrazu zachodniego wybrzeża Guernsey.
FORT PEZERIES
Fort Pezeries to niewielka, ale strategicznie położona XVIII-wieczna fortyfikacja na cyplu Pezeries Point. Fort został zbudowany jako część systemu obrony wyspy przed francuskimi atakami morskimi, zwłaszcza w czasach napięć między Wielką Brytanią a Francją w XVIII i XIX wieku. Zachowane fragmenty muru i stanowisk armatnich przypominają o jego militarnym przeznaczeniu, choć dziś fort ma wyłącznie krajobrazowy i turystyczny charakter.
FAIRY RING / TABLE DES PIONS
Tuż koło fortu, ale bliżej wzgórza znajduje się jedno z najbardziej tajemniczych miejsc na Guernsey. Miejsce to otacza aura legend i historii, sięgających zarówno czasów celtyckich, jak i okresu napoleońskiego. Nazwa Fairy Ring -„Krąg wróżek” pochodzi od idealnie kolistego układu kamiennych siedzisk otaczających niski centralny kopiec. Według lokalnych legend, w nocy spotykały się tu wróżki lub duchy natury, tańczące w kręgu przy świetle księżyca. Dawniej wierzono, że kto usiądzie w środku, może zniknąć lub zostać porwany przez magiczne istoty. Druga nazwa tego miejsca „Table des Pions” odnosi się do stołu, przy którym spotykać się mieli urzędnicy królewscy, odpowiedzialni za podział wspólnej ziemi i organizację robót publicznych na Lihou Common. Kamienny krąg prawdopodobnie pochodzi z XVIII–XIX wieku, ale istnieją przypuszczenia, że wcześniej mogło tu znajdować się celtyckie lub megalityczne miejsce kultu.
CYPEL PEZERIES POINT – SZLAK NA GÓRĘ
Od Fortu Pezeries warto wybrqać się dalej szlakiem na górę i niesamowity punkt widokowy. Po drodze otwierają się widoki na zatokę Portelet, klify i w oddali Fort Grey. Na szczycie rozciąga się szeroka panorama na ocean i wyspę Lihou.
LATARNIA HANOIS I PUNKT WIDOKOWY
Latarnia morska Hanois to jedna z najbardziej znanych i widowiskowych budowli na zachodnim wybrzeżu Guernsey. Stoi samotnie na skalistej wysepce Les Hanois, kilka kilometrów na południowy zachód od cypla Pleinmont. Choć niedostępna dla turystów, robi ogromne wrażenie widziana z klifów Guernsey zwłaszcza przy sztormowej pogodzie lub o zachodzie słońca.
Zbudowana została w latach 1860–1862 przez inżyniera Jamesa Douglasa, po serii tragicznych rozbicia statków na zdradliwych skałach w rejonie Hanois. Latarnia miała za zadanie chronić żeglugę w niebezpiecznych wodach wokół zachodniego Guernsey, gdzie silne prądy i ukryte rafy stanowiły poważne zagrożenie. Jest to konstrukcja z granitu, o wysokości 33 metrów, wybudowana w niezwykle trudnych warunkach morskich. Przez wiele miesięcy prace były możliwe tylko przy idealnej pogodzie. Obecnie Hanois jest zautomatyzowana i bezzałogowa, ale nadal działa i emituje światło ostrzegawcze widoczne z kilkunastu mil morskich.
Najlepszy punkty widokowe na latarnię Hanois to Pleinmont Point (okolica baterii Mont Chinchon i starego radaru niemieckiego) oraz klify przy Fort Saumarez i Pezeries Point. Zatoka L’Erée i okolice Lihou – przy niskim stanie wody widać ją ponad linią horyzontu.
WIDOKI NA WSCHÓD
Latarnia to najciekawszy obiekt tej części wybrzeża, ale miejsce oferuje też fantastyczne widoki na wschodnią część.
SZLAK POWROTNY DO PORTU PORTELET
Do portu wracamy szlakiem przez górę . Takie widoki nam towarzyszą …
BATERIE I WIEŻE PONIEMIECKIE POŁUDNIOWEGO WYBRZEŻA
BATTERIE DOLLMANN COMMAND BUNKER
To jeden z najważniejszych niemieckich bunkrów dowodzenia na wyspie Guernsey, zbudowany podczas II wojny światowej w ramach masywnego systemu obrony Atlantyckiego Wału (Atlantikwall). Znajduje się na południowo-zachodnim krańcu wyspy, w rejonie Pleinmont, w pobliżu starej wieży sygnałowej i stanowisk artyleryjskich. Wewnątrz znajdowały się pomieszczenia operacyjne, łączność radiowa, a także kwatery dla oficerów i obsługi technicznej. Bunkier został odrestaurowany i udostępniony do zwiedzania. Można wejść do środka i zobaczyć oryginalne wyposażenie, dokumenty, urządzenia komunikacyjne oraz plany operacyjne.
STANOWISKA OGNIOWE I OKOPY
W pobliżu bunkra znajdują się też świetnie zachowane stanowiska ogniowe, okopy i inne militarne elementy z okresu II Wojny Światowej.
WIEŻA OBSERWACYJNA MP4 L’ANGLE
Dosłownie kilkaset metrów dalej mamy kolejny militarny obiekt, który warto obejrzeć z bliska. Wzniesiona w 1942 roku jako część systemu umocnień Hitlera, wieża MP4 była jednym z sześciu planowanych Marinepeilständen, czyli posterunków obserwacyjno‑zasięgowych, rozlokowanych na strategicznych punktach wysp Kanału, mających monitorować aktywność morską. Docelowo miały wspomagać baterie artylerii służące do obrony wyspy, jednak ze względu na trudności praktyczne realizację planu przerwano. Ukończono tylko pięć z jedenastu zaplanowanych wież. Każdy poziom wieży wyposażono w szczeliny obserwacyjne, umożliwiające kierowanie ogniem i pomiar odległości do celów morskich. Na dachu znajdowała się wieża radaru Freya, której pozostałości, czyli betonowy pierścień, przetrwały do dziś.
Wieża jest dostępna, ale wymaga ostrożnego poruszania się. Warto wcześniej sprawdzić możliwość wejścia. MP4 bywa otwarte w ograniczonych godzinach.
WIDOKI POŁUDNIOWEGO WYBRZEŻA I SZLAK MIĘDZY BUNKRAMI
Wieże i bunkry, choć zbudowane w ponurych czasach okupacji, oferują jedne z najpiękniejszych widoków na wyspie. Stanowią bowiem część niezwykłego szlaku militarno-przyrodniczego. Patrząc w kierunku południowo-wschodnim, dostrzec można przylądek Jerbourg Point, a w stronę zachodnią, rozciągające się wzdłuż wybrzeża fale rozbijające się o klify Pleinmont. W pogodne dni widoczność sięga nawet francuskiego wybrzeża.
- Długość szlaku: od 2 do 6 km (w zależności od wybranej trasy)
- Poziom trudności: miejscami stromo i kamieniście, trzeba zabrać dobre buty
- Czas przejścia : 1,5–3 godziny
- Parking w pobliżu > L’Angle
MONT HERAULT WATCH HOUSE
Wędrując wybrzeżem można dojść do Mont Herault Watch House. To niepozorny dom z kamienia stojący przy samym klifie. Watch‑house znajduje się na szczycie wzgórza Mont Herault. Został zbudowany pod koniec XVIII/XIX wieku jako militarny punkt obserwacyjny służąca milicji do monitorowania zagrożeń od strony morza. Mieli go obsługiwać żołnierze West Regiment podczas nocnych patroli. Powstał w obawie przed inwazją francuską, jako jeden z wielu posterunków obserwacyjnych wzmocnionych przez łańcuch latarni sygnalizacyjnych.
KOŚCIÓŁ TORTEVAL PARISH
Teraz polecam odbić nieco od wybrzeża, aby obejrzeć świątynie, które z racji swojego wyglądu i historii także zasługują na uwagę. Wieże pierwszego z nich dojrzeliśmy właśnie spod kamiennego domku. Obecna świątynia została zbudowana w 1816–1818 r. według projektu architekta Johna Wilsona, który przybył na Guernsey w 1813 roku i zaprojektował także m.in. St James oraz budynki w St Peter Port. Zastąpiła wcześniejszy kościół, akt jej konsekracji przypada na 4 listopada 1140 r., co potwierdza historia parafii. Charakterystyczną cechą jest okrągła wieża nakryta wysoką, smukłą iglicą. To najwyższa wieża kościelna na wyspie, pełniąca kiedyś rolę punktu orientacyjnego dla marynarzy. Przy świątyni znajdują się trzy dzwony, z których najstarszy pochodzi z 1432 roku. To zresztą najstarszy dzwon na Wyspach Normandzkich .
- Godziny otwarcia : 8:30 ‑ do zmierzchu
- Lokalizacja : Mapa
KOŚCIÓŁ ŚWIĘTEGO PIOTRA
Dwa kilometry dalej na północny – wschód, już bliżej lotniska znajduje się druga warta uwagi świątynia. Kościół Św. Piotra w parafii Saint Pierre du Bois na Guernsey to jedna z najstarszych i najpiękniej położonych świątyń na wyspie. Jej początki sięgają XII wieku, a obecna struktura to efekt wielu przebudów, z zachowanymi romańskimi i gotyckimi elementami. Charakterystyczna wieża z ostrosłupowym dachem pełniła kiedyś funkcję punktu obserwacyjnego. Wewnątrz kościoła znajdują się zabytkowe witraże, historyczne płyty nagrobne oraz XV-wieczna chrzcielnica. Świątynia otoczona jest uroczym cmentarzem i tradycyjnym, kamiennym murkiem, który do dziś oddziela duchowy świat od codzienności malowniczej parafii.
- Godziny otwarcia : 7:30 ‑ 19-00
- Lokalizacja : Mapa
POZOSTAŁE ATRAKCJE WARTE ODWIEDZENIA
W tej części wyspy obejrzeliśmy niemalże wszystko co najciekawsze, ale poniżej zostawiam listę kilku miejsc, które i Wam mogą wydać się warte uwagi :
- Le Creux ès Faïes – to pradawna komora grobowa z epoki neolitu na Guernsey, owiana legendami jako „Wejście do Królestwa Wróżek”.
- Silbe Nature Reserve – to cichy, malowniczy rezerwat przyrody w dolinie Quanteraine, chroniący różnorodne siedliska leśne i łąkowe oraz bogactwo dzikiej fauny i flory.
- Batterie Scharnhorst – to niemiecka bateria artyleryjska z czasów II wojny światowej, składająca się z kilku stanowisk bojowych, schronów i magazynów amunicji, dziś dostępna wyłącznie z przewodnikiem
- Les Vicheries Nature Reserve (Orchid Fields) – to malowniczy zespół tradycyjnie zarządzanych łąk w, gdzie w maju i czerwcu zakwita najwyższe stężenie dzikich storczyków w Wyspach Normandzkich, w tym rzadkie gatunki takie jak Anacamptis laxiflora .
GUERNSEY – BAZA NOCLEGOWA
Guernsey jest tak małą wyspą, że gdziekolwiek się nie zatrzymacie, to wszędzie dotrzecie najdalej w pół godziny. Dlatego jeśli tylko planujecie poruszać się po wyspie samochodem, warto zarezerwować wszystkie noclegi w jednym miejscu. Nasz pensjonat pokazuje w głównym przewodniku po wyspie > GUERNSEY
Korzystając z któregokolwiek linku na mojej stronie możesz rezerwować noclegi i samochody z rabatem 15%. Wybierz na mapie poniżej interesujące Cię miejsce i datę noclegu i rezerwuj :
GUERNSEY – PRZEWODNIK I INFORMATOR PRAKTYCZNY >
SZCZEGÓŁOWE PRZEWODNIKI PO WYSPIE :