CMENTARZ ŁYCZAKOWSKI I ORLĄT LWOWSKICH

Mniej więcej 2 km na południowy – wschód od Starego Miasta znajdują się dwie największe i najważniejsze dla nas Polaków Nekropolie lwowskie: Cmentarz Łyczakowski i jego wydzielona cześć – Cmentarz Orląt.

Główne wejście do cmentarza znajduje się przy ulicy Miecznikowa 33. Wstęp jest płatny : normalny – około 4zł, ulgowe w zależności od wieku : 2,60 i 1,45zł . Godziny otwarcia : 9.00-21.00.


CMENTARZ ŁYCZAKOWSKI


Cmentarz Łyczakowski we Lwowie to najstarsza nekropolia miasta i jeden z najstarszych cmentarzy na terenie dawnej Rzeczypospolitej. Otwarty został w 1786 roku (jest więc starszy od cmentarza na Powązkach czy Rakowickiego). Jego częścią jest Cmentarz Orląt Lwowskich – opisany poniżej. Obecny wygląd cmentarz uzyskał pod koniec XIX w., kiedy to zaprojektowano nieregularny układ alei. Z tego okresu pochodzi wiele niezwykle cennych i ciekawych nagrobnych rzeźb.

Lwów był w tym okresie ważnym ośrodkiem handlowym i zamożnym miastem Galicji. Kupcy i przemysłowcy czerpali wiedeńskie wzorce artystyczne zdobiąc mogiły dziełami uznanych rzeźbiarzy. Bogate rody stawiały tu swoje kaplice, wśród których najbardziej wyróżnia się znajdująca się tuż przy wejściu Kaplica Baczewskich.

Okres po II Wojnie Światowej to smutny czas dla Lwowa oraz Cmentarza Łyczakowskiego. Polską ludność Lwowa, która przeżyła II Wojnę Światową wysiedlono, na Cmentarzu zaczęto robić nowe pochówki, a groby pozostawione bez opieki rodzin były dewastowane i powoli ulegały zniszczeniu. Obecnie spora część z nich jest na szczęście odnowiona.

W okres powojennym pojawiają się na cmentarzu mogiły wykonane w   wykonane w socrealistycznym stylu, w większości przypadków nie pasują do cmentarza psując jego klimat, ale przypominając o trudnej i burzliwej historii miasta.

Cmentarz Łyczakowski obecnie jest zamknięty dla pochówków i funkcjonuje jako muzeum. Pochówki mogą odbywać się po otrzymaniu pozwolenia, i odbywa się to tylko w przypadku osób zasłużonych dla miasta. Obecnie spoczywa tu około 450 tysięcy osób, a znajdziemy tu także cmentarz Obrońców Lwowa oraz cmentarz żołnierzy Ukraińskiej Armii Halickiej.

Spoczywa tu także wielu znanych Polaków, takich jak : Władysław Bełza – poeta i twórca Katechizmu, Stefan Banach – matematyk, Gabriela Zapolska i Maria Konopnicka – poetki.


CMENTARZ ORLĄT


Cmentarz Obrońców Lwowa – nazywany Cmentarzem Orląt Lwowskich to, jeden z najważniejszych polskich cmentarzy znajdujących się poza granicami kraju (obok cmentarza na Monte Cassino czy wojskowego cmentarza na Rossie w Wilnie). Pochowano tu obrońców miasta poległych w bitwie o Lwów oraz uczestników walk w Małopolsce Wschodniej podczas konfliktu Polsko-Ukraińskiego. W walkach tych uczestniczyło wielu młodych ludzi, którzy nie mieli skończonych nawet 16 lat – stąd obrońców nazywany Orlętami Lwowskimi. Sam cmentarz Orląt Lwowskich stanowi część cmentarza Łyczakowskiego, przez wiele lat był zdewastowany, blokowano jego renowację z przyczyn politycznych.

Podczas obrony miasta, poległych chowano w prowizorycznych grobach w różnych miejscach Lwowa, po zakończeniu walk podjęto decyzję o przeniesieniu ich na specjalnie wydzielony obszar cmentarza Łyczakowskiego. W 1921 roku rozpisano konkurs na mauzoleum obrońców Lwowa . Architekt nowej części cmentarza, mimo iż jego ojcem był Czech, a matką Słowaczka uważał się za Polaka i walczył w walkach 1918-1919 oraz w obronie miasta przed bolszewikami w 1920, a za projekt nie wziął żadnej zapłaty.

Pierwotny wygląd cmentarza :

W 1971 roku na cmentarz (już częściowo zdewastowany), wjechały sowieckie czołgi, którym władze poleciły jego likwidację. Zniszczono kolumnadę, groby zasypano i zbudowano na części z nich asfaltową drogę. Prace restauracyjne zostały podjęte dopiero w 1989 roku, początkowo nielegalnie, ale z czasem inicjatywę przejęły polskie władze, które przez lata negocjowały możliwość jego odnowienia. Obecny wygląd cmentarza możemy oglądać od 2005 roku.

Na cmentarzu znajdziemy także ( w jego górnej części ) – pomnik lotników amerykańskich. W lipcu 1919 do Polski przybyło 17 lotników amerykańskich, którzy zasłynęli między innymi bardzo niskimi przelotami. W walkach poległo 3 lotników, dla nich wystawiono tu pomnik w 1925 roku, z napisem „Amerykanom Poległym w Obronie Polski w latach 1919–1920”. Pomnik, jak większość cmentarza, został zniszczony w 1971 roku, a następnie odnowiono.

Po drugiej stronie znajdziemy pomnik poległych Francuzów . Na Cmentarzu Orląt spoczęło 17 Francuzów, w tym 9 oficerów. Obecnie pozostały tu jedynie szczątki szeregowca Jeana Laroueta. Na płycie grobowej widnieje więc obecnie napis „Szeregowiec 57 Pułku P. Jean Larouet ur. w Sigolens-Gironde 1899 r. † 14 stycznia 1920”. Po bokach rzeźby znajdują się nazwiska pozostałych poległych.

Cmentarz Łyczakowski oraz Orląt jest jednym z tych miejsc , które koniecznie trzeba odwiedzić we Lwowie. Jest bardzo ciekawy pod każdym względem – posiada ogromną wartość artystyczną i historyczną.


>>> PRZEWODNIK PO LWOWIE >>>


>>> PRZEWODNIK PO UKRAINIE >>>


Leave a Reply