STARE MIASTO WE LWOWIE

Stare Miasto we Lwowie to zabytkowa dzielnica, lokowana w 1356 przez króla Polski Kazimierza Wielkiego na prawie magdeburskim. W 1998 Stare Miasto razem z Wysokim Zamkiem, Podzamczem i archikatedralnym soborem św. Jura wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Stare Miasto jest pełne ciekawych i zabytkowych obiektów oraz uroczych uliczek i kamienic. Jest ich tu tak wiele, że nie sposób pokazać wszystkich . Oto mały przewodnich po najważniejszych i najciekawszych obiektach tej części miasta:


STARE MIASTO – RYNEK


Najważniejszą częścią Starego Miasta we Lwowie jest Rynek, stanowiący dawniej główny plac targowy, bardzo przypomina tego typu place innych polskich miast, w przeciwieństwie jednak do nich, przez lwowski wciąż przejeżdżają tramwaje.


KAMIENICE WOKÓŁ RYNKU

Wśród kolorowych pierzei Rynku we Lwowie wyróżnia się jeden budynek – Czarna Kamienica. Na wszystkich rogach Rynku znajdują się rzeźby i fontanny : posąg Neptuna, symbolizujący dawne związki handlowe Lwowa oraz Fontanny: Diana, z Adonisem oraz z Amfitrytą. W kamienicach wokół rynku oprócz mnóstwa restauracji i kawiarni znajdują się także muzea : Muzeum Historyczne, Pałac Lubomirskich, Muzeum Narodowe we Lwowie imienia Andrzeja Szeptyckiego ( z Włoskim Podwórkiem – opis poniżej) , Muzeum historycznych skarbów, Muzeum Historii Zachodniej Ukrainy, Kamienica Bandinellich, Muzeum Poczty, Apteka-Muzeum (opis poniżej), Galeria ukraińskiego munduru wojskowego. Jak widać w obrębie samego rynku można spędzić spokojnie 2 dni zwiedzając wszystko co ciekawe.


STARE MIASTO – RATUSZ

Na środku rynku stoi (jak to w większości miast bywa) budynek ratusza – piękny klasycystyczny budynek – świadek licznych historycznych wydarzeń i przemian politycznych: od rządów austriackich, poprzez okres dwudziestolecia międzywojennego, skończywszy na czasach współczesnych. Budynek jest stosunkowo nowy, powstał bowiem w latach 1827–1835 na miejscu starego ratusza, który zawalił się kilka lat wcześniej.


WIEŻA RATUSZOWA

Do zwiedzania udostępniona jest ratuszowa wieża, z której rozciąga się panorama na całe Stare Miasto. Wchodząc na wieżę warto zwrócić uwagę na mechanizm zabytkowego zegara.


STARE MIASTO – WŁOSKIE PODWÓRKO

Na podwórzu domu nr.6, znajduje się nietypowe miejsce – Włoskie Podwórko – pomnik architektury okresu Odrodzenia. Sam dom należał do kupca i handlarza winem z Krety. Król Stefan Batory pozwolił zbudować mu pałac z sześcioma oknami na Rynku ( wydawano wtedy pozwolenia na 3 okna). Każde okno mogło być wykorzystane pod sklep, czy inną usługę dlatego panowała zasada równych możliwości. Pałac powstał w II poł. XVIIIw.,  a jego autorami zostali włoscy architekci. Włoskie podwórko było cichym i przytulnym miejscem odpoczynku wewnątrz pałacu.


APTEKA POD CZARNYM ORŁEM

Przy północnym narożniku rynku znajdziemy najstarszą działając aptekę we Lwowie . W 1775 roku na parterze nowo wybudowanej kamienicy otwarta została apteka znana pod nazwą „apteka wojskowa”. Historia samej apteki jest dłuższa niż historia budynku i sięga 1735 roku. Przechodziła ona z rąk do rąk, ale wciąż pozostawała w tym samym miejscu. Muzeum zostało uruchomione już w 1966 roku. Galicyjski Towarzystwo Farmaceutów Unitas zbierało eksponaty i w ten sposób stało się podwaliną dzisiejszego muzeum. Apteka wciąż funkcjonuje i można tu nabyć np żelazne wino dla osób z niedoborem żelaza .


OBIEKTY SAKRALNE


KOŚCIÓŁ BERNARDYNÓW ŚW. ANDRZEJA

Kościół św. Andrzeja i Klasztor Bernardynów to piękny, późnorenesansowy kościół, który znajduje się przy dzisiejszym placu Sobornym na południowym krańcu Starego Miasta. Został zbudowany w latach 1600-1630 według projektu znanego architekta z Rzymu. Wcześniej stał tu drewniany kościół , ale został spalony przez Rusinów. Z początkiem XVII wieku zakon Bernardynów otrzymał od Zygmunta III Wazy zgodę na budowę nowej świątyni. Obecnie to 3-nawowa, 3-poziomowa bazylika z kamienia, której fasada ozdobiona jest herbami Polski i Litwy. W 1619 roku gotowy był ołtarz główny kościoła, a rok później ruszyła budowa klasztoru, zakończona po dziesięciu latach. Budowę ukończono w 1630 roku, a obok kościoła zbudowano 38-metrowa dzwonnicę. W XVIII wieku nadano świątyni barokowy wystrój wnętrza, który możemy podziwiać obecnie.


BAZYLIKA ARCHIKATEDRALNA WNIEBOWZIĘCIA NMP

Teraz kierujemy się z południowej części starego Miasta w kierunku jego ścisłego centrum. Tu stoi Bazylika zwana Katedrą Łacińską we Lwowie, która powstała w 1405 roku jako najważniejszy kościół katolicki w mieście, wówczas nadano katedrze pełne przywileje kościoła metropolitarnego potwierdzając przeniesienie stolicy arcybiskupów halickich do Lwowa. Katedra łacińska jest jedynym w mieście tak dobrze zachowanym kościołem gotyckim. To 3-nawowa hala o korpusie złożonym z trzech przęseł i wydłużonym prezbiterium. Planowano 2 wieże, ale stanęła tylko jedna. Z upływem czasu wnętrze wzbogacało się o nowe kaplice, pojawiły się nowe ołtarze, nagrobki, epitafia, witraże.


KAPLICA BOIMÓW

Tuż obok Katedry Łacińskiej znajduje się Kaplica Boimów, czyli kaplica Trójcy Świętej i Męki Pańskiej. To zabytkowa kaplica grobowa rodziny kupieckiej Boimów. Kaplica została wzniesiona na terenie cmentarza obok Katedry Łacińskiej na początku XVIIw. , konsekrowana została w roku 1615 i mieściła 14 grobowców. Otaczający kaplicę cmentarz został zlikwidowany w XVIII wieku. obecnie w jej wnętrzu znajduje się Lwowska Galeria Obrazów.


KOŚCIÓŁ ŚW. PIOTRA I PAWŁA

Kierując się dalej na północ dojdziemy do Kościoła Jezuitów Piotra i Pawła. Jezuici zostali sprowadzeni do Lwowa w 1584 r. i bardzo prężnie rozwijali się jako placówka misyjna, stając się miejscem edukacji wielu młodych ludzi z ziem południowo-wschodniej Rzeczpospolitej. W latach 1610-1635 na miejscu rozbudowywanej drewnianej kaplicy misyjnej zbudowano murowany kościół w stylu barokowym. W 1640 r. świątynię konsekrowano. Jest to budowla murowana z kamienia i cegły, tynkowana, z użyciem kamienia w fasadzie, zwrócona prezbiterium na zachód.


CERKIEW PRZEMIENIENIA PAŃSKIEGO

Kawałek dalej na północ znajduje się moim zdaniem najpiękniejszy obiekt sakralny Lwowa jeśli chodzi o wnętrze. Cerkiew została budowana na ruinach rzymskokatolickiego kościoła, który spłonął w wyniku bombardowania miasta przez Austriaków w czasie Wiosny Ludów w 1848 roku. W 1685 przybyli do Warszawy pierwsi trynitarze z Hiszpanii, w tym samym roku arcybiskup lwowski wyraził zgodę na powstanie ich placówki. Do istniejącego prezbiterium dobudowano absydę, a nad świątynią wzniesiono kopułę, podobnie jak na obu wieżach. We wnętrzu świątyni zachowano większość ocalałego wystroju, ale wprowadzono spore zmiany pasujące do obrządku wschodniego.


STARE MIASTO – KATEDRA ORMIAŃSKA

Tuż obok cerkwi, idąc już w kierunku wschodnim przy tzw. Kwartale Armeńskim znajduje się ciekawy, choć bardzo niepozorny obiekt – Katedra Ormiańska pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny. Jest ona symbolem dawnej wielokulturowości miasta. Miejsce to w okresie Związku Radzieckiego zamienione było na Lwowską Galerię Obrazów,, którą to funkcję pełniło aż do roku 2000. Wejście do Katedry znajduje się przy ulicy Krakowskiej, gdzie pomiędzy kamienicami znajduje się nietypowa wnęka. Po lokacji miasta dokonanej przez Kazimierza Wielkiego w 1356 roku, Ormianie otrzymali kwartał miasta, gdzie postawiono najstarszą część dzisiejszej Katedry. Niewielka świątynia zbudowana została w latach 1356-1363 na wzór świątyń w Armenii. Świątynie konsekrowano w 1363 roku, a już rok później stała się siedzibą biskupstwa ormiańskiego. Obecnie Katedra jest od kilkunastu lat remontowana.


KOŚCIÓŁ DOMINIKAŃSKI BOŻEGO CIAŁA

Idąc teraz w kierunku wschodnim dojdziemy do kolejnej niezwykłej świątyni znajdującej się przy Placu Muzealnym. To Kościół Bożego Ciała i klasztor oo. dominikanów, a obecnie greckokatolicka cerkiew Najświętszej Eucharystii, który jest jednym z najpiękniejszych barokowych zabytków Lwowa. Fasada z frontonem ujęta jest dwoma parami kolumn na cokole, które obramowują główne wejście. Tambur kopuły również ozdobiony jest kolumnami, a fronton ozdabiają figury świętych We wnętrzu znajduje się niesamowita ilość dekoracji, które obejmują drewniane rzeźby pod kopułą, zdobienia ołtarzowe oraz kamienne i alabastrowe nagrobki z XVI-XVII w. pochodzące ze starego kościoła.

DOMINIKANIE

Dominikanie przybyli do Lwowa w 1234 r. Początkowo wznieśli kościół drewniany, jednak po włączeniu Lwowa do Polski został on zastąpiony pod koniec XIV w. murowaną świątynią. Po pożarze w 1407 r. kościół został odbudowany i powiększony. Powstała wtedy 3-nawowa i 3-przęsłowa budowla. Popadający w ruinę gotycki kościół został rozebrany a w jego miejsce w latach 1749-64 r. stanął obecny późnobarokowy, dopiero pod koniec XIX w. dobudowano dzwonnicę. Po II wojnie światowej kościół zamieniony został w muzeum ateizmu i religii, a po 1990 r. świątynię zajęli grekokatolicy, którzy nadal ją użytkują.


CERKIEW UŚPIEŃSKA (WOŁOSKA)

Z Placu Muzealnego przed Kościołem Dominikańskim widać wieżę Cerkwi Zaśnięcia Matki Bożej we Lwowie (nazywanej potocznie Uśpieńską lub Wołoską) – to zabytkowa renesansowa cerkiew (jedyna jakiej nie udało się nam zwiedzić od środka) . Wzniesiona została ona w miejscu wcześniejszej w latach 1591–1629. Zespół cerkiewny położony jest przy ul. Ruskiej i składa się z cerkwi Zaśnięcia Matki Bożej, dzwonnicy – Wieży Korniakta i kaplicy Trzech Świętych Hierarchów. Cerkiew jest obecnie użytkowana przez Prawosławny Kościół Ukrainy.


SYNAGOGA ZŁOTA RÓŻA

Mówiąc o obiektach sakralnych Lwowa nie można pominąć i historii żydowskiej. Synagoga Złota Róża – zwana również Nachmanowicza – to nieistniejący obiekt w dzielnicy żydowskiej. Synagoga została zbudowana w 1582 roku z inicjatywy gminy żydowskiej. Od imienia żony fundatora nazwano ja „Złotą Różą”. Murowany budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta w stylu renesansowym z elementami gotyku. Po wkroczeniu Niemców do Lwowa w 1941 roku, synagoga została spalona, a w 1942 wysadzona. Ocalały jedynie fragmenty. W 2007 roku podjęto kroki w celu rekonstrukcji synagogi. Projekt ten zakładał budowę Centrum Kultury Żydowskiej oraz synagogi (która miała stać na ruinach synagogi Złotej Róży) w którą wkomponowane zostałyby fragmentu starego budynku. Obecnie możemy zobaczyć częściowo zagospodarowany plac przed synagogą i pamiątkowymi płytami


STARE MIASTO – ULICE


PLAC MUZEALNY

Na Placu Muzealnym po prawej stronie od wejścia do kościoła znajdziemy pomnik naszego Nikifora krynickiego. Nikifor ze Lwowa siedzi na murku pod drzewem w swoim charakterystycznym kapelusiku. We wzniesionej w górę lewej ręce trzyma kredkę, a w prawej – opartej na kolanie, kawałek tekturki. Ponoć pocieranie nosa ma nam zapewnić powrót do Lwowa (my nie pocieramy, bo nigdy nie wracamy w te same miejsca) .


STARE MIASTO – ULICA WIRMEŃSKA

To centralna ulica miasta biegnąca równolegle do rynku od północnej strony. Zaczyna się przy Muzeum Narodowym, przebiega obok kwartału armeńskiego, a kończy się niepozornym pomnikiem Uśmiechu. Idąc ulicą warto zwrócić uwagę na kilka ciekawych kamienic, znajduje się tu kilka popularnych restauracji i sporo galerii. 


STARE MIASTO – WERNISAŻ

Po zachodniej stronie centrum znajduje się niewielki plac, który każdego dnia zmienia się w mały targ typu wernisaż. Można tu nabyć obrazy lokalnych artystów, ubrania ( nawiązujące do regionu) , biżuterię i inne pamiątki (które oczywiście dostaniemy we wszystkich sklepach z pamiątkami na terenie miasta, ale tu możemy się potargować).


STARE MIASTO – WSCHODNIA CZĘŚĆ

Idąc wschodnią częścią widzimy typowo średniowieczną zabudowę . Zaczynamy od południa – tu znajduje się Budynek Arsenału – obecnie mieszczący Muzeum, dalej za Ulicą Ruską znajdują się pozostałości fortyfikacji przy cerkwi Uśpieńskiej . Na placu przed murami znajduje się Pomnik Ivana Fedorova, a tuż za nim – Arsenał Królewski we Lwowie (naprzeciwko Baszty Prochowej). Tą część miasta oglądamy przed zmrokiem – zdjęcia wiec nie oddają uroku.


OKOLICE ULICY RUSKIEJ I INNE WIDOKI

Ulica Ruska biegnie południową stroną Rynku i kończy się pod Cerkwią Uśpieńską. To właśnie tą ulicą jeżdżą tramwaje do rynku.  Pokazując obrazki Starego Miasta nie można pominąć miejsca do całowania – znajdującego się tuż za kaplicą Boimów. Na zdjęciach także kilka innych ujęć Starego Miasta.


STARE MIASTO – PROSPEKT SWOBODY


Prospekt Swobody (dawniej Wały Hetmańskie) to pas rozdzielający jakby ścisłe centrum Starego Miasta od jego zachodniej części. Zaczyna się przy budynku Opery , a potem długi Plac z Fontanną ciągnie się aż do pasu zieleni z Figurą Najświętszej Marii Panny i dalej do Pomnika Mickiewicza ( okolica opisana poniżej).


OPERA LWOWSKA

Lwowski Narodowy Akademicki Teatr Opery i Baletu im. Salomei Kruszelnickiej, dawniej Teatr Miejski, później Teatr Wielki jest uznawany za jeden z najpiękniejszych i najciekawszych budynków w mieście. Jest ciekawym budynkiem pod względem architektonicznym zarówno z zewnątrz , jak i wewnątrz,  obfituje bowiem w dekoracje malarskie i rzeźbiarskie związane ze sztuką teatralną. Budynek zajmuje powierzchnię ponad 3000 m², ma kształt prostopadłościanu 45x95m . Nad sceną znajduje się miedziana kopuła. Rzeźby na froncie przedstawiają (kolejno od lewej strony): Poezję i Muzykę, Sławę i Fortunę oraz Komedię i Tragedię.

Od czerwca 1897 roku nad zasklepionym korytem Pełtwi przystąpiono do prac nad budynkiem Opery. Zadanie było trudne z powodu podmokłego terenu, który już wcześniej utrudniał budowę wcześniejszego Teatru Skarbkowskiego oraz konieczności przesunięcia podziemnego koryta Pełtwi. Budowę Teatru Wielkiego we Lwowie od początku do końca osobiście nadzorował architekt Zygmunt Gorgolewski. Pierwotnie projekt teatru zakładał zbudowanie monumentalnych schodów prowadzących do budynku. Podczas prac budowlanych doszło jednak do osunięcia się fundamentów, zrezygnowano więc ze schodów i obecnie do Opery wchodzi się bezpośrednio z promenady. 4 października 1900 roku nadszedł dzień oficjalnego otwarcia.

WNĘTRZA OPERY

Widownia mieści 1200 osób. Na widowni znajdują się dwie loże prosceniowe pierwszego piętra: cesarska i marszałkowska, z salonami i odrębnymi toaletami. Podczas budowy gmachu zastosowano najnowocześniejsze wówczas rozwiązania technologiczne: system betonowych fundamentów, hydrauliczną maszynerię sceniczną, oświetlenie elektryczne, centralne ogrzewanie i 14 wyjść ewakuacyjnych. Główna kurtyna to dzieło Henryka Siemiradzkiego.

 

Już hol wejściowy i pomieszczenia wokół sali głównej ze sceną i widownią zachwycają. W wykończeniu wnętrz brał udział zespół najwybitniejszych artystów lwowskich z przełomu XIX i XX w. Urządzono je w stylu neobarokowym, z wykorzystaniem ponad dwudziestu gatunków marmuru, obfitych złoceń, wielu rzeźb i obrazów. Do naszych czasów nie dotrwała większość elementów nawiązujących do historii polskiego teatru i literatury.


PROSPEKT SWOBODY – POŁUDNIE

Idąc od Opery w kierunku południowym dojdziemy do zielonych skwerów na których znajdują się kolejno : Pomnik Tarasa Szewczenki, Figura Najświętszej Marii Panny a całość zamyka plac z Pomnikiem Mickiewicza. Przy placu są również ciekawe obiekty – warte wspomnienia.

GEORGE HOTEL – od południowo- zachodniej strony, to zabytek sztuki i architektury, zbudowany w roku 1901 przez wybitnych architektów austriackich w stylu neorenesansu.

DOM KSIĄŻKI – znajdujący się na północ od Pomnika Mickiewicza, pochodzący z tego samego okresu najwyższy budynek wystawiony w tym czasie we Lwowie 

I kilka innych obiektów, którym nazwy i miejsca nie udało mi się odtworzyć (może ktoś pomoże ?)

One Reply to “STARE MIASTO WE LWOWIE”

Leave a Reply